De ceteris paribus-formule speelt een belangrijke rol in het redeneren van economen om de effecten van de verandering van één variabele te zuiveren van de effecten van tal van andere veranderingen die zich tegelijkertijd zouden kunnen voordoen. Ceteris paribus (afkorting CP) betekent “Alle overige factoren veranderen niet”.
Uitspraak
Er wordt vaak gevraagd hoe ceteris paribus moet worden uitgesproken. Vandaar dit geluidsfragment.
Voorbeeld: verwachte omzet
Strandhouders vinden het belangrijk om in te kunnen schatten hoeveel mensen er naar hun strandtent komen. De belangrijkste factor is het weer. Als het een jaar vaak regent, heeft dat grote effecten op de omzet van strandtentexploitanten. Stel voor dat een strandhouder op Scheveningen de volgende berekening heeft gemaakt op basis van jarenlange ervaring.
| Temperatuur | Gem. aantal klanten |
Gemiddelde dagomzet |
| 18-22 °C | 250 | € 1.000 |
| 22-26 °C | 350 | € 2.000 |
| 26-30 °C | 400 | € 2.500 |
| 30-34 °C | 340 | € 2.300 |
Uit de tabel valt af te lezen dat de omzet voor de standhouder het hoogst is bij een temperatuur tussen de 26 en 30 °C. Boven de 30 °C neemt het aantal klanten af, omdat strandbezoekers het dan vaak te warm vinden. Bij hogere temperaturen geeft een klant verhoudingsgewijs wel meer geld uit aan drankjes (consumeren).
Deze inschatting klopt altijd weet de strandhouder uit Scheveningen, maar toch zijn er uitzonderingen. Als er een evenement in de buurt wordt gehouden, zoals een kermis of een festival, dan komen er minder mensen naar het strand. Ook weet hij dat er minder klanten komen als het economisch minder gaat. Een jaar met hogere werkloosheid heeft dus ook een negatief effect op de inkomsten. Ten derde ziet de strandtenthouder zijn inkomsten dalen als er meer concurrentie van andere strandtentondernemers op Scheveningen komt. De vierde factor die van invloed is, is de populariteit van Scheveningen. Wanneer strandgangers besluiten om naar het strand op Bloemendaal of Kijkduin te gaan, neemt de omzet ook af.
