Aandelen

Een aandeel wordt ook wel een aandeelbewijs genoemd. Aandelen zijn bewijzen van deelneming in een vennootschap. Dit betekent dat iemand die aandelen bezit, mede-eigenaar is van een vennootschap. Vaak worden aandelen verhandeld op een effectenbeurs.

In dit artikel wordt uitgelegd wat aandelen zijn, hoe ze zijn ontstaan en wat het verschil is tussen een normaal en preferent aandeel. Ook wordt uitgelegd wat de betekenis is van aandelen aan toonder en aandelen op naam.

Aandelen: kopen of verkopen?

Definitie

Een aandeel is een bewijs van deelname in het eigen vermogen van een onderneming. Iemand die aandelen bezit deelt mee in het verlies of de winst van een onderneming als gevolg van waardedalingen en -stijgingen van het aandeel of dividenduitkeringen.

Uitleg Aandelen

Ondernemingen die willen investeren, sluiten vaak een lening af bij een bank. Een kortdurende lening wordt kort vreemd vermogen genoemd en een langlopende lening heet lang vreemd vermogen. Het nadeel van vreemd vermogen is dat het geleende geld binnen een bepaalde termijn moet worden terugbetaald aan de kapitaalverstrekker. Vreemd vermogen is dus tijdelijk in een onderneming aanwezig. De onderneming kan niet permanent over het geld beschikken en daarom wordt gesproken van tijdelijk kapitaal. Ondernemingen die behoefte hebben aan permanent vermogen, kunnen er voor kiezen om ‘buitenstaanders’ te laten investeren door middel van de uitgifte van aandelen.

Door de uitgifte van aandelen worden investeerders in de gelegenheid gesteld om eigenaar te worden van een deel van het eigen vermogen in de onderneming. Deze investeerders worden beleggers genoemd. Het voordeel voor de onderneming is dat die op deze wijze over permanent vermogen kan beschikken om breedte- en diepte-investeringen te doen. Het voordeel voor beleggers is dat zij winstuitkeringen ontvangen in de vorm van dividend of dat ze op een later tijdstip hun aandelen kunnen verkopen tegen een hogere waarde. Wanneer het slecht gaat met de onderneming kunnen beleggers een deel of zelfs hun hele inleg kwijtraken. Beleggen in aandelen is dus een risicovolle keuze. Een belegger kiest ervoor dit risico te nemen in de hoop op een hoog rendement.

Een aandeelhouder mag meepraten over beslissingen die een onderneming neemt. Dit wordt zeggenschap genoemd. De mate van zeggenschap wordt bepaald aan de hand van de hoeveelheid aandelen die iemand heeft. Beslissingen worden genomen door stemmingen te houden op de aandeelhoudersvergadering, ook wel Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) genoemd.

Ontstaan aandelen

Waarschijnlijk zijn aandelen zo oud als de mensheid. Wij Nederlanders zijn er, als geboren handelaren, trots op dat wij in 1606 als eerste ter wereld verhandelbare aandelen uitgaven. Doordat de aandelen verhandelbaar waren, ontstond ook de eerste effectenbeurs ter wereld. De reden hiervoor waren de dure VOC-expedities. Om deze dure reizen te kunnen bekostigen, konden mensen in de VOC investeren door aandeelhouder te worden. Wanneer de VOC-schepen terug zouden keren met waardevolle spullen, kregen de aandeelhouders dividend of in natura uitgekeerd. Het oudst gevonden aandeel staat op dit moment op naam van Ruben Schalk die in 2010 een VOC-aandeel vond d.d. 9 september 1606.

Effecten

Iemand die aandelen bezit heet een aandeelhouder. Dit is iets anders dan een obligatiehouder. Een obligatiehouder is iemand die obligaties heeft. Dit betekent dat de obligatiehouder een lening heeft verschaft aan een vennootschap die de obligatiehouder terug kan vorderen (op kan eisen). Aandelen en obligaties zijn effecten. Op aandelen kan winst worden uitgekeerd. Een winstuitkering heet dividend. Voorbeelden van vennootschappen zijn een B.V. (= besloten vennootschap) en een N.V. (= naamloze vennootschap).