Online marketing (ook wel internetmarketing, digital marketing of web marketing genoemd) is een verzamelterm voor verschillende technieken die worden gebruikt om producten, diensten en bedrijven via het internet onder de aandacht te brengen. Organisaties gebruiken online marketing om potentiële klanten te trekken met als doel dat bezoekers:
- een product kopen
- een abonnement afsluiten
- zich inschrijven voor een cursus
- een offerte aanvragen
- etc.
Het daadwerkelijk behalen van een doel wordt een conversie genoemd. De belangrijkste online marketing methoden zijn zoekmachinemarketing (SEO en SEA), banners, e-mailmarketing, affiliate marketing en social media marketing. In dit artikel worden deze termen en afkortingen uitgelegd.
Definitie
Online marketing is de marketing van producten of diensten via internet. Het omvat alle activiteiten die een organisatie op het internet verricht om producten en diensten onder de aandacht te brengen.
Inleiding
Mensen brengen steeds meer tijd op het internet door. Online marketing wordt daarom vaak ingezet naast traditionele marketingtechnieken, zoals TV, radio, outdoor advertising of print (kranten, folders en magazines). Waar steeds meer mensen hun abonnement op een krant opzeggen, neemt het aantal mensen dat toegang heeft tot internet nog steeds toe. Uit cijfers van de Wereldbank blijkt dat 93,2% van de Nederlandse bevolking in 2014 beschikking heeft over internet (zie grafiek).
Door de opkomst van mobiele telefoons is het aantal uren dat mensen online zijn verder toegenomen. Uit een wereldwijd onderzoek van Statista blijkt dat 68% van de ondervraagden meer dan 10 uur per week online is. Zelfs 10% van de ondervraagden geeft aan meer dan 50 uur per week op het internet door te brengen.
Dat al deze mensen ook geld uitgeven op het internet blijkt uit cijfers van het CBS. In 2014 kopen ruim 7,9 miljoen mensen regelmatig producten op het internet. In totaal zeggen 10,4 miljoen mensen ervaring te hebben met online shoppen. Het aantal frequente internetshoppers is sinds 2005 nagenoeg verdubbeld.
Door de enorme toename van internetgebruik is niet verwonderlijk is dat online marketing een vakgebied op zich is geworden. Marketeers maken onderscheidt door te spreken over online en offline marketing. Met offline marketing wordt verwezen naar de traditionele marketingkanalen, zoals TV, radio, tijdschriften en kranten. Met online marketing wordt de marketing bedoeld die zich afspeelt in de digitale wereld. Waarschijnlijk wordt dit onderscheidt over tien jaar niet meer gemaakt en is online marketing een geïntegreerd onderdeel van de totale marketingmix.
Voor- en nadelen online marketing
Online marketing heeft de volgende voordelen ten opzichte van traditionele marketingkanalen:
- Een groot voordeel van (ten opzichte van offline marketing) is dat de resultaten beter meetbaar zijn. Er kan exact worden bepaald hoeveel mensen een bepaalde advertentie hebben gezien, hoeveel mensen er op de advertentie hebben geklikt en wat vervolgens het gedrag van deze mensen was op de website van de adverteerder. Dit is niet mogelijk bij bijvoorbeeld een advertentie in een magazine, waar de adverteerder niet weet of iemand de aankoop doet omdat hij de advertentie in een krant heeft gezien. Bij offline marketingmethoden kan de adverteerder geen directe relatie leggen tussen een advertentie en een aankoop, hij kan enkel aannames doen. Bij online marketing kan deze directe relatie, met meetprogramma’s als Google Analytics, wel worden gelegd.
- Online marketing is goedkoper dan offline marketing. Dit leidt tot lagere marketingkosten per verkoop.
- Er kan veel nauwkeuriger worden gekozen om te adverteren voor een specifieke doelgroep dan bij traditionele marketingkanalen.
- Online marketing is niet gebonden aan bepaalde tijden of dagen. Het is 24 uur per dag, 7 dagen per week mogelijk om direct te adverteren.
Daarnaast kent online marketing de volgende nadelen:
- Sommige reclames op internet kunnen als opdringerig en irritant worden ervaren. Denk bijvoorbeeld aan bewegende banners die om aandacht schreeuwen. We zijn hier aan gewend geraakt en hierdoor filteren onze hersenen vaak automatisch advertenties weg, alsof we ze niet meer zien. Dit wordt banner blindness genoemd.
- Omdat de prijzen relatief laag zijn, is er veel concurrentie online. Zo wil iedereen op de eerste plaats in Google staan. Marketeers moeten dus goed hun best doen om er tussenuit te springen.
Voor veel websites is online marketing de enige marketingmethode die wordt ingezet, omdat websites vaak niet het budget hebben om te adverteren op massamedia kanalen, zoals TV of kranten.
Online marketingmethoden
Hieronder worden de verschillende methoden van online marketing uitgelegd.
Zoekmachinemarketing
Zoekmachinemarketing zijn alle marketingmogelijkheden in de zoekmachines. De grootste zoekmachine ter wereld is Google. Zoekmachinemarketing bestaat uit SEO en SEA.
- SEO (search engine optimization of zoekmachineoptimalisatie) omvat alle technieken die gericht zijn op het laten stijgen van een website in de organische resultaten van zoekmachines. De organische zoekresultaten zijn alle zoekresultaten die gratis zijn en waar dus niet voor hoeft te worden betaald; ze zijn het resultaat van het algoritme van de zoekmachine. Zo zorgt SEO voor gratis bezoekers. Het algoritme van Google heeft ruim 200 factoren die van invloed zijn op de ranking van de zoekresultaten, maar de precieze weging ervan is niet publiekelijk bekend.
- SEA (search engine advertising) omvat alle advertenties op zoekmachine. Deze staan naast de natuurlijke zoekresultaten, die enkel via SEO zijn te beïnvloeden. Voor SEA dient te worden betaald en dit wordt meestal per klik gedaan. Elke keer dat iemand klikt op een advertentie in de zoekmachines, betaalt de adverteerder (de website) aan de zoekmachine. SEA is de grootste bron van inkomsten voor Google. Bij Google worden advertenties in de zoekmachine beheert via het systeem Google AdWords. In Google AdWords kan een adverteerder zoekwoorden definiëren, advertenties aanmaken en een budget vaststellen. Vervolgens wordt op basis van vraag en aanbod bepaald welke advertenties er worden getoond.
E-mail marketing
E-mail marketing gebruikt e-mail om een bepaalde boodschap naar een doelgroep te sturen. E-mail marketing heeft als doel om nieuwe klanten te werven, bestaande klanten te overtuigen om een nieuwe aankoop te doen of om bestaande relaties te onderhouden. Denk bijvoorbeeld aan de nieuwsbrieven die je ontvangt van websites. Een reactie per e-mail van de klantenservice naar een klant die online een vraag heeft gesteld, valt dus niet onder e-mailmarketing.
Voordelen van e-mailmarketing zijn dat het goedkoop is, de resultaten meetbaar zijn en dat de boodschap direct wordt verzonden. Er zijn ook nadelen. Sommige bedrijven sturen namelijk ongevraagd of ongewenste commerciële e-mail. Deze e-mail wordt spam genoemd. Het percentage e-mails dat als spam wordt geclassificeerd is erg hoog, maar is al enkele jaren aan het dalen. Iets minder dan alle e-mails die ter wereld worden verzonden zijn spam.
Ontvangers van een e-mail moeten vooraf aangeven of ze e-mails van een organisatie willen ontvangen. Dit heet opt-in. De Nederlandse wetgeving met betrekking tot e-mailmarketing stelt dat het verboden is om zonder voorafgaande toestemming ongevraagde e-mails te versturen die van commerciële, charitatieve of ideële aard zijn. Bedrijven moet kunnen aantonen dat een klant toestemming heeft gegeven. Deze wetgeving wordt gehandhaafd door de Autoriteit Consument en Markt (voorheen OPTA), die overtreders boetes kan opleggen tot een maximum van € 450.000.
Social media marketing
Social media marketing zijn marketingactiviteiten die worden verricht via social media. Belangrijke kanalen voor social media marketing zijn Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn, Google+ en Pinterest. Een groot voordeel van social media is de mogelijkheid tot interactie met de doelgroep. Waardevolle interactie wordt ook wel engagement genoemd.
Bij social media marketing publiceert een bedrijf content, zoals een Facebook post, waar volgers op kunnen reageren of de content delen met anderen. De laatste jaren gebruiken steeds meer organisaties social media ook als platform voor klantenservice. Klanten kunnen via social media een vraag stellen en bedrijven reageren hier doorgaans snel op.
Display advertising (bannering)
Display advertising is reclame door middel van banners. Een banner is een grafische reclame-uiting op het internet. Het is een afbeelding (meestal in .jpeg, .gif of flashformaat), eventueel geanimeerd, met een aantrekkelijke tekst, die doorlinkt naar een andere website.
Adverteerders kunnen banners inzetten om branding & awareness te creëren of om verkeer te genereren naar de website van de adverteerder. Voordelen van banners zijn dat ze relatief goedkoop zijn, dat er goed kan worden getarget en dat de effectiviteit van een banner makkelijk te meten is. Nadelen van banners zijn dat ze vaak niet worden gezien of als irritant worden ervaren. Bovendien zijn er steeds meer mensen die adblockers hebben, die automatisch banners en advertenties blokkeren. Aangezien banners een bron van inkomsten zijn voor websites, zijn adblockers voor websites een steeds groter wordend probleem.
Affiliate marketing
Affiliate marketing is een manier van online adverteren waarbij een webwinkel (de adverteerder) de affiliate (de webmaster) betaalt voor elke bezoeker, lead of sale die hij genereert via zijn website. Hierbij plaatst de webmaster één of meer links of banners op zijn website, die doorlinken naar de site van de adverteerder. Wanneer een bezoeker hier op klikt en overgaat tot aankoop, ontvangt de webmaster commissie over deze aankoop. Hierdoor wordt er alleen betaald voor daadwerkelijk resultaat.
Video marketing
Video marketing is het gebruiken van video om de bekendheid van een product of dienst te vergroten. De video’s worden vervolgens verspreid via YouTube en andere kanalen. Video marketing is niet beperkt tot een bepaald type video, maar dit kunnen allerlei soorten video’s zijn. Video kan soms effectiever zijn om een bepaalde doel te realiseren dan enkel tekst. Soms worden bepaalde video’s in korte tijd erg populair en worden ze enorm vaak gedeeld. Er wordt dan gesproken van een viral video.
Afrekenmodellen
In de online marketing worden er verschillende afrekenmodellen gebruikt. Afrekenmodellen zijn afspraken tussen de adverteerder en de exploitant over de methode van betaling. De meest gebruikte online afrekenmodellen zijn als volgt:
- Cost per click (CPC). Hierbij wordt er per klik op een banner, link of advertentie een vooraf afgesproken bedrag betaald. Betalen met een CPC-systeem wordt ook wel PPC (pay per click) genoemd. Bij Google AdWords is CPC bijvoorbeeld het meest gebruikte afrekenmodel.
- Cost per lead (CPL). Hierbij wordt er betaald per lead die wordt aangedragen. Een lead is nog geen verkoop, maar wel een potentiële nieuwe klant. Voorbeelden van een lead zijn het aanvragen van een brochure of het inschrijven voor een nieuwsbrief.
- Cost per mille (CPM). Hierbij wordt er betaald voor 1000 views. De adverteerder betaalt dus voor het aantal vertoningen van een advertentie, ongeacht of iemand er op klikt of het aangeprezen product koopt.
- Cost per sale (CPS). Hierbij wordt er betaald wanneer er een aankoop wordt gedaan. Dit kan een percentage of een vast bedrag zijn.
Elk van deze afrekenmodellen heeft zijn eigen voor- en nadelen. Welk afrekenmodel de beste is, hangt af van meerdere factoren, waaronder:
- Het type product/dienst
- De advertentie zelf
- Welke vorm van online advertising wordt gebruikt
- De website van de adverteerder
- Het unieke aantal bezoekers per maand op de site waar wordt geadverteerd
- De inkoopprijs
- etc.
Gelukkig zijn er artikelen die je helpen bij het kiezen tussen de verschillende afrekenmodellen. Tot slot brengt de keuze voor één van de afrekenmodellen verschillende risico’s met zich mee voor de adverteerder en de uitgever.
Hoewel uitgevers normaal gesproken bij CPS een groter bedrag krijgen dan bij CPM, moet de verkoop nog wel worden gerealiseerd. Deze onzekerheidsfactor is voor uitgevers het kleinst bij CPM, omdat de uitgever alleen maar voor bezoekers naar zijn site hoeft te zorgen. Hierdoor is CPM voor een uitgever de minst risicovolle manier om geld te genereren uit de bezoekers van zijn website, terwijl adverteerders het minste risico lopen bij CPS.