Wat betekent deposito en wat is het depositogarantiestelsel (DGS)? Deposito is een ander woord voor ‘in bewaring geven’. Dit houdt in dat een bank geld van een particulier of organisatie veilig opbergt en weer teruggeeft wanneer hij daar om vraagt.
Als een particulier of organisatie een bedrag op een bankrekening stort, geeft hij zijn geld officieel in bewaring (deposito). Een rekeninghouder heet dan ook officieel een depositohouder. Het maakt niet uit of het geld op een betaalrekening, spaarrekening of spaardeposito wordt gezet.
Ontstaan en achtergrond
Banken kunnen, net als andere organisaties, in de problemen raken of zelfs failliet gaan. Denk aan IceSave (2008) en DSB Bank (2009). Bij geruchten kan een bankrun ontstaan. Veel rekeninghouders nemen hun tegoeden tegelijkertijd op, omdat ze willen voorkomen dat hun spaargeld in rook opgaat. Door een bankrun gebeurt precies waar iedereen al bang voor was. De bank gaat failliet vanwege onvoldoende liquiditeit. Dit wordt selffulfilling prophecy (zelfvervullende voorspelling) genoemd.
Om een bankrun te voorkomen, en om rekeninghouders in bescherming te nemen, is het depositogarantiestelsel ontstaan. Met deze garantieregeling neemt de overheid zowel banken als rekeninghouders in bescherming. Tot 2007 stond de ‘Collectieve Garantieregeling’ garant voor €20.000,- per rekeninghouder. Vanaf 2007 werd deze regeling vervangen door het depositogarantiestelsel. Rekeninghouders bij banken met een bankvergunning hebben de garantie dat hun geld bij faillissement tot maximaal €100.000,- wordt uitgekeerd.
De Europese Unie heeft sinds 2010 een volgende stap gezet. Alle banken (met bankvergunning) binnen de EU bieden een garantie tot €100.000,-. Er is overigens geen Europees garantiestelsel. Een bank uit Nederland valt onder het Nederlandse garantiestelsel. En een bank uit Duitsland onder het Duitse garantiestelsel. Ieder stelsel heeft zijn eigen regels. Over twee regels zijn alle EU-landen het eens. Bij faillissement wordt max. €100.000,- per rekeninghouder uitgekeerd en de maximale uitbetalingstermijn is 20 dagen.
Voor wie geldt het?
Het depositogarantiestelsel is van toepassing op de volgende natuurlijke personen: volwassenen, kinderen (zie verdere uitleg hieronder), eenmanszaken, vennootschappen onder firma (vof’s) en commanditaire vennootschappen (cv’s).
De eigenaar van een eenmanszaak kan, net als alle andere natuurlijke personen, aanspraak maken op €100.000,- per bank. Het saldo van zijn zakelijke en privérekening worden bij elkaar opgeteld. Er wordt dus geen onderscheidt gemaakt in zakelijk en privévermogen.
Bij vof’s en cv’s is er sprake van een samenwerking tussen twee of meerdere natuurlijke personen. Iedere afzonderlijke rekeninghouder kan als natuurlijk persoon aanspraak maken op het DGS. Voor iedere vennoot geldt het maximale bedrag van € 100.000,-.
Het depositogarantiestelsel geldt ook voor rechtspersonen. Hieronder vallen: besloten vennootschappen (bv’s), stichtingen, verenigingen en naamloze vennootschappen (nv’s). Bij een holding met meerdere dochterondernemingen, geldt de regeling voor alle dochters. Voorwaarde is dat de rekening op naam van de dochteronderneming staat.
Kinderen
Heeft een kind een kinderrekening op zijn eigen naam en is de ouder alleen gemachtigde? Dan staat de rekening volledig op naam van het kind. Het stelsel geldt per rekeninghouder per bankvergunning. Leeftijd is hierbij niet van belang. Wanneer er €100.000,- op rekening van een minderjarig kind staat en ook nog eens €100.000,- op rekening van een ouder, dan kan bij faillissement aanspraak worden gemaakt op €200.000,-. De ouder dient namelijk een aanvraag in voor zijn eigen spaargeld en een tweede aanvraag als gemachtigde voor zijn kind.
Het maakt overigens wel uit of een ouder gemachtigde is of mederekeninghouder. Als een ouder namelijk mederekeninghouder van de kinderrekening is, dan is de helft van het spaarbedrag eigendom van het kind en de andere helft van de ouder. Wanneer er €100.000,- op de kinderrekening staat en de bank gaat failliet, dan kunnen beiden aanspraak maken op €50.000,- euro. Als de ouder op zijn eigen rekening ook nog eens €100.000,- heeft staan, dan heeft de ouder €150.000,- saldo en kan hij aanspraak maken op de maximale €100.000,-.
Gezamenlijke rekening
Een en/of rekening wordt ook wel gezamenlijke rekening genoemd. Een veelgestelde vraag is hoe het depositogarantiestelsel werkt voor zo’n gezamenlijke rekening. Het antwoord is eenvoudig. Iedere mede-rekeninghouder is gedekt tot €100.000,-. Staat er op een gezamenlijke rekening €200.000,-, dan dienen beide rekeninghouders apart een aanvraag in en maken beiden aanspraak op de maximale €100.000,-.
Een en/of rekening kan overigens ook op naam van drie of meerdere personen staan. Ook hier geldt weer hetzelfde. Dan zijn alle drie de rekeninghouders gedekt tot het maximale garantstellingsbedrag. De Nederlandsche Bank gaat er bij en/of-rekeningen overigens automatisch vanuit dat eigendom van het geld evenredig is verdeeld. Staat een rekening op naam van twee personen, dan is ieder voor de helft eigenaar van het geld. Staat de rekening op naam van vier personen, dan is ieder voor een kwart eigenaar. Enige uitzondering is wanneer met een contract (bijv. samenlevingsovereenkomst) kan worden aangetoond dat een andere verdeling is overeengekomen. Neemt niet weg dat iedere mederekeninghouder tot maximaal €100.000,- terug kan vorderen.
Voor welke rekeningen geldt het DGS?
Het depositogarantiestelsel geldt voor de volgende bankproducten: betaalrekeningen, spaarrekeningen en spaardeposito’s (termijndeposito’s). Als een rekeninghouder bij een bank een lopende rekening heeft met daarop €2.500,-, een spaarrekening met €40.000,- en een spaardeposito met daarop €70.000,-, dan kan hij op maximaal €100.000,- aanspraak maken over zijn totale vermogen van €112.500,-. Bekijk hier een volledig overzicht van producten die wel en niet onder het depositogarantiestelsel vallen.
Het stelsel geldt niet voor bankspaardeposito’s eigen woningschuld, achtergestelde deposito’s, beleggingen (effectenrekeningen, obligaties), verzekeringen en virtuele valuta (bitcoin).
Welke banken vallen onder het DGS?
Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste aanbieders die onder het Nederlandse depositogarantiestelsel vallen.
Volledigheidshalve verwijzen wij naar de website van De Nederlandsche Bank waar het Register Depositogarantiestelsel wordt bijgehouden.
Gedeelde bankvergunning
Het depositogarantiestelsel is van toepassing per bankvergunning. Eén bank kan onder verschillende handelsnamen opereren, maar feitelijk dezelfde bank zijn met één bankvergunning bij DNB. Zo is MoneYou een handelsnaam van ABN AMRO, Knab van Aegon en Roparco (spaarrekening van Robeco) van Rabobank. Wanneer iemand €100.000,- bij Knab heeft ondergebracht en daarnaast een spaarrekening met €100.000,- heeft lopen bij Aegon, kan bij faillissement geen aanspraak maken op de volledige €200.000,-. Er is in dit geval namelijk sprake van één en dezelfde bankvergunning.
Houd bij het spreiden van spaargeld daarom rekening met bankvergunning en niet alleen met de naam die op de gevel staat. In de tabel hierboven kunt met behulp van de zoekfunctie kijken welke organisaties een bankvergunning delen.
Europees garantiestelsel
Er zijn ook buitenlandse banken die spaarrekeningen in Nederland aanbieden. Deze banken vallen niet onder het Nederlandse depositogarantiestelsel, maar (op één na) wel onder DNB-toezicht. De reden is dat ze een (bij-)kantoor in Nederland hebben en bereikbaar zijn voor Nederlandse klanten.
Argenta
Argenta komt uit België. Zij bieden in Nederland een internetspaarrekening, jongerenrekening en spaardeposito’s aan. Argenta valt niet onder het Nederlandse depositogarantiestelsel. Toch is sparen bij Argenta veilig, omdat ze onder het Belgische depositogarantiestelsel vallen. Conform Europese afspraken zijn spaartegoeden bij Argenta ook tot €100.000,- gedekt.
Lloyds Bank
De Britse Lloyds Bank heeft een Nederlands bijkantoor. Daarom valt Lloyds Bank ook onder toezicht van DNB, maar niet onder het Nederlandse depositogarantiestelsel. Sparen bij Lloyd’s is net zo veilig als bij een Nederlandse bank. Als Lloyds failliet gaat kunnen spaarders aanspraak maken op het Britse garantiestelsel. Voor £850.00,- (gelijk aan €100.000,-) is spaargeld verzekerd. Het enige risico dat spaarders lopen is de koers tussen euro en pond. Ook wel koersrisico genoemd.
ICBC
De International Commerce Bank of China (ICBC) heeft ook voet gezet op Nederlandse bodem. Zij hebben een Nederlandse bankvergunning, maar vallen niet onder het Nederlandse Depositogarantiestelsel.
Aanvullende depositogarantie
Wanneer iemand een huis koopt of verkoopt, heeft soms tijdelijk een groot bedrag op zijn bankrekening staan. Het depositogarantiestelsel houdt daar rekening mee. Tot drie maanden na storting kan een rekeninghouder aanspraak maken op een aanvullende garantie van €500.000,-. Dit bedrag komt bovenop de reguliere garantie van €100.000,-. Deze verruimde regeling geldt alleen als het bedrag direct verband houdt met de aan- of verkoop van een woning.
Schulden
Spaartegoeden en schulden worden met elkaar verrekend. Stel dat een rekeninghouder een negatief saldo van €1.500,- op zijn lopende rekening heeft. Daarnaast heeft hij een spaarrekening met daarop €16.000,-. Bij faillissement maakt hij aanspraak op €14.500,-. Door te verrekenen, lost de rekeninghouder in één keer zijn schuld af met het spaargeld dat hij al had.
Dit geldt niet niet alleen voor doorlopend krediet, maar ook voor alle andere schulden bij dezelfde bank. Denk aan persoonlijke leningen en bij de bank lopende creditcardschulden. Is de schuld hoger dan het tegoed? Dan maakt de rekeninghouder geen aanspraak op vergoeding. De overblijvende schuld zal in de meeste gevallen, op last van de curator door blijven lopen.
Banksparen
De meeste mensen hebben een bankspaarrekening om aanvullend pensioen op te bouwen of om een bankspaarhypotheek af te lossen. Deze bankspaarrekeningen vallen ook onder het depositogarantiestelsel. Stel dat een rekeninghouder een bankspaarrekening heeft met daarop €70.000,-. Bij dezelfde bank heeft hij een lopende rekening met daarop €5.000,- en een gewone spaarrekening met daarop €60.000,-. Dan heeft hij in totaal een vermogen van €135.000,-. Bij faillissement maakt de rekeninghouder aanspraak op maximaal €100.000,-
Bij faillissement wordt de hypotheekschuld verrekend met de bankspaarrekening. Dus niet met overige spaarrekeningen die bij dezelfde bank lopen. Stel dat een rekeninghouder een hypotheekschuld heeft van €250.000,-. En op de bankspaarrekening is inmiddels een spaarbedrag opgebouwd van €112.000,-. Daarnaast heeft de rekeninghouder een lopende rekening met daarop €5.000,- en gewone spaarrekening met daarop €10.000,-. Bij faillissement wordt de 112.000,- gebruikt om de hypotheekschuld af te lossen. Dan blijft een hypotheekschuld over van €138.000,-. Voor het overige spaartegoed van €15.000,- kan de rekeninghouder aanspraak maken op het depositogarantiestelsel.
Sparen op creditcard
Het klinkt misschien vreemd, maar op veel creditcards kan ook worden gespaard. Een creditcardhouder stort geld op zijn creditcard en ontvangt spaarrente. Meestal vanaf een positief saldo van €500,-. Dit geldt voor een groot aantal Nederlandse Visa en Mastercards. Deze creditcards worden uitgegeven door International Card Services (ICS). Deze organisatie heeft een eigen bankvergunning en valt daarmee ook onder het depositogarantiestelsel.
De creditcards van o.a. ASN Bank, OHRA, Nationale-Nederlanden, BMW, de Bijenkorf en ABN AMRO worden allemaal door ICS geleverd. Als iemand een spaartegoed van bijv. €105.000,- bij een bank heeft, kan hij overwegen om €5.000,- op zijn Bijenkorf creditcard te storten. Zo ontvangt hij niet alleen spaarrente, maar het tegoed valt ook onder het depositogarantiestelsel van ICS.
Credits: Photo by Freepik
Klopt het dat Lloyds Bank nu onder het Duitse deposito garantiestelsel valt? En is spaargeld daar net zo veilig als bij een bank in Nederland?
ASN en SNS zijn nu onderdeel van de volksbank. Bij faillissement is dus niet meer de ASN Bank de verantwoordelijke, maar de volksbank. Bij vermogen van meer dan 100.000 bij deze twee banken krijg je toch maar 100.000 euro terug?
Beste Gerlinde, bedankt. Je hebt gelijk. Gaan we gelijk aanpassen. En nog even ter aanvulling: ook de RegioBank en BLG Wonen vallen onder het garantiestelsel van de Volksbank.