Arbeidsinkomensquote (AIQ)

Met de Arbeidsinkomensquote (AIQ) wordt berekend wat de verhouding is tussen het arbeidsinkomen en de netto toegevoegde waarde.

Het arbeidsinkomen bestaat uit de beloning van werknemers (loonsom) plus de toegerekende beloning voor zelfstandigen en meewerkende gezinsleden (toegerekend loon zelfstandigen). Met de netto toegevoegde waarde wordt het nationaal inkomen bedoeld, dat bestaat uit de som van alle inkomsten uit de productiefactoren. Anders gezegd wordt bij de AIQ gekeken hoeveel procent van nationaal inkomen naar de productiefactor arbeid gaat.

Definitie Arbeidsinkomensquote

Percentage van het nationaal inkomen (netto toegevoegde waarde) dat dient als beloning voor de productiefactor arbeid (arbeidsinkomen).

Berekening Arbeidsinkomensquote

Om de AIQ te berekenen wordt de volgende formule gehanteerd:

Waarom wordt de Arbeidsinkomensquote berekend?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) rekent regelmatig de AIQ uit. De laatste 25 jaar schommelt dit getal steeds tussen de 80% en de 90%. Als de AIQ stijgt, dus als een hoger percentage van het nationaal inkomen naar de productiefactor arbeid gaat, blijft er een steeds kleiner percentage over dat tot de winst van het bedrijfsleven kan worden gerekend. Als bedrijven steeds minder winst maken, is dat slecht voor de werkgelegenheid.

Uitleg Arbeidsinkomensquote (AIQ)

Als de Arbeidsinkomensquote stijgt, kunnen de volgende conclusies worden getrokken:

• Een hogere AIQ kan gunstig zijn voor de consumptie, omdat een groter deel van het arbeidsinkomen naar huishoudens gaat.
• Een hogere AIQ kan tot een afname van investeringen door bedrijven leiden, omdat het bedrijfsleven een kleiner percentage aan winst hebben.
• Bij een hoge AIQ zal de winstquote van bedrijven laag zijn en zullen zij minder snel geneigd zijn uitbreidingsinvesteringen te doen. Hierdoor groeit de werkgelegenheid minder snel.
• Bij een hoge AIQ zullen bedrijven sneller geneigd zijn diepte-investeringen te doen. Dit heeft een negatief effect op de werkgelegenheid.
• Een hogere AIQ kan gunstig zijn voor de conjuncturele ontwikkeling en ongunstig voor de structurele ontwikkeling.

In Nederland wordt de Arbeidsinkomensquote als een belangrijke economische indicator gebruikt voor het bestuderen van de ontwikkeling van investeringen en werkgelegenheid.

Gerelateerde begrippen

Naast de arbeidsinkomensquote is er ook de loonquote. Het verschil is dat dat bij de loonquote geen rekening wordt gehouden met inkomen uit arbeid door werkgevers, terwijl dit bij de AIQ wel het geval is. Er kan ook nog een aparte AIQ van bedrijven worden berekend. Zie tenslotte ook het begrip categoriale inkomensverdeling die de verdeling weergeeft van het nationaal inkomen over de beloningen van de verschillende productie­factoren.