Integratie
De bedrijfskolom is een schematische weergave van alle stappen die een product doorloopt voor het aan de consument kan worden geleverd. Iedere stap in de bedrijfskolom wordt een geleding genoemd. Voorbeelden van geledingen bij de productie van drop zijn een akkerbouwer die bieten verbouwd, een transportbedrijf dat suikerbieten vervoerd en een suikerfabriek die van de bieten suiker maakt. Door de jaren heen verandert een bedrijfskolom van samenstelling. Soms worden geledingen samengevoegd en soms worden er geledingen opgesplitst. Dat komt omdat bedrijven andere bedrijven overnemen of bepaalde activiteiten afstoten. Het samenvoegen van geledingen heet integratie. Bij integratie wordt de bedrijfskolom korter of breder. In dit artikel worden alle vormen van integratie uitgelegd en bekeken waarom bedrijven besluiten om activiteiten te integreren.
Soorten
Er wordt onderscheid gemaakt tussen horizontale integratie en verticale integratie. Bij horizontale integratie worden geledingen uit twee of meer bedrijfskolommen samengevoegd die zich op dezelfde hoogte in de bedrijfskolom bevinden. Horizontale integratie wordt vaker parallellisatie genoemd. Bij deze vorm van integratie wordt de bedrijfskolom niet korter, maar breder. Voorbeelden zijn:
- een fietsenwinkel die ook scooters gaat verkopen
- een tankstation dat ook supermarktartikelen gaat verkopen
- een dropfabriek die ook chocolade gaat maken
- een melkveehouder die ook bieten gaat verbouwen
Verticale integratie is het samenvoegen van geledingen binnen dezelfde bedrijfskolom. Bij verticale integratie verdwijnen er dus één of meer stappen in de productieketen. Voorbeelden zijn:
- een dropfabriek die een suikerfabriek overneemt om naast drop ook suiker te gaan produceren
- een supermarkt die een een bakkerij overneemt om zelf haar eigen verse producten te bereiden
- een olieraffinaderij die het distributienetwerk van olie overneemt
- een tv-zender die een kabelmaatschappij overneemt
Bij verticale integratie wordt onderscheid gemaakt tussen voorwaartse en achterwaartse integratie. Wanneer een bedrijf de activiteiten van een aanleverende partij overneemt, is sprake van achterwaartse integratie. Achterwaarts betekent in dit geval dat geledingen in de richting van de oerproducent worden samengevoegd. Bij voorwaartse integratie neemt een bedrijf de activiteiten over van een partij aan wie zij leveren. Voorwaarts betekent in dit geval dus het samenvoegen van geledingen in de richting van de consument.
Redenen voor integratie
Een bedrijf kan meerdere redenen hebben voor achterwaartse integratie. Wanneer de fabriek van Mars, Twix of Snickers besluit om de suiker- of cacaofabriek waarvan zij afnemen te kopen, kan dat een kostenbesparing opleveren. De suiker- en cacaofabriek rekent namelijk een winstmarge die zij nu zelf in hun zak kunnen steken. Een andere reden om de cacao- of suikerfabriek over te nemen is dat de dropfabriek Mars, Twix of Snickers zelf invloed uit kan oefenen op de kwaliteit van de suiker.
Bij voorwaartse integratie worden vaak doelbewust schakels in de keten uitgeschakeld om sneller en goedkoper aan de klant te kunnen leveren. Een voorbeeld is een fietsenfabrikant die de groothandel uitschakelt door zelf fietsenwinkels te openen of over te nemen. Een andere belangrijke reden voor voorwaartse integratie is dat het een betrouwbare afzet garandeert voor de geproduceerde artikelen. Wanneer je als fietsenfabrikant zelf je eigen fietsenwinkels hebt, wordt de kans immers klein dat de fietsenwinkel overstapt naar een andere fabrikant.
Horizontale integratie heeft vaak als reden dat een organisatie zijn assortiment wil verbreden in de hoop daar meer klanten mee te trekken. Zo heeft Albert Heijn in 2013 Bol.com overgenomen. Mensen die op Bol.com een boek of een dvd hebben besteld kunnen hun bestelling in de winkels van Albert Heijn afhalen. Het doel van Albert Heijn is om meer mensen naar de winkel te trekken die, naast een boek of dvd, ook kruidenierswaren kopen.
Verticale integratie vs. Differentiatie
In bovenstaande voorbeelden van verticale integratie worden er schakels in de productieketen samengevoegd waardoor de bedrijfskolom korter wordt. Er zijn ook voorbeelden dat de bedrijfskolom niet korter, maar langer wordt. Wanneer er schakels worden toegevoegd aan de productieketen wordt gesproken van differentiatie.
Horizontale integratie vs. Specialisatie
In bovenstaande voorbeelden van horizontale integratie (parallellisatie) integreert een bedrijf meerdere activiteiten van hetzelfde niveau uit verschillende bedrijfskolommen. Hierdoor wordt de bedrijfskolom breder. Het is ook mogelijk dat een bedrijf er voor kiest om bepaalde activiteiten af te stoten. Deze omgekeerde beweging heet specialisatie. Dit leidt tot een versmalling van de bedrijfskolom.